Ile zarabia opiekun osoby starszej w Polsce? „Sytuacja nie wygląda tak dobrze jak za granicą". Jakie warunki trzeba spełnić?

Opiekun osoby starszej to zawód, który wymaga wytrzymałości fizycznej i psychicznej, ale jego znaczenie dla społeczeństwa jest niepodważalne. Zawód ten wymaga pewnego przygotowania, jednak umiejętności potrzebne, by zacząć wykonywać pierwsze zadania nie są trudne do opanowania. Podstawowe kursy wystarczą, by postawić pierwsze kroki. Praktyczne doświadczenie można zdobywać w trakcie pracy. Jak podkreśla w komentarzu dla Strefy Biznesu Ada Zaorska, przewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia Opieki Domowej, opiekun powinien mieć jednak konkretne cechy charakteru.

– Opiekun to osoba, która ma pokłady cierpliwości, empatii, jest bardzo dobrze zorganizowana i zdyscyplinowana – podaje.

Praca opiekuna osoby starszej zazwyczaj jest profesją pełnioną w prywatnych domach, bezpośrednio u seniorów lub w domach ich najbliższej rodziny, dlatego niezwykle ważne jest zbudowanie zaufania pomiędzy opiekunem a podopiecznym. Część obowiązków to prace domowe, które są niezbędne, aby senior czuł się komfortowo.

– Skupiamy się nad samym pacjentem, nad jego szeroko rozumianym dobrostanem, nad tym aby wspomagać go w razie potrzeby w czynnościach codziennych tak, aby w sposób bezpieczny i na ile to możliwe komfortowy mógł funkcjonować w swoim domu. Dlatego też skupiamy się na tym, aby dom podopiecznego był utrzymany w należytym stanie, takim aby pacjent mógł w nim bezpiecznie i zgodnie z zasadami higieny przebywać – wskazuje Marcin Kurzyna, Prezes Zarządu HELPFUL HAND.

Jednak dokładne obowiązki opiekuna są zależne od konkretnej sytuacji na miejscu pracy i stanu zdrowia podopiecznego. Im gorszy stan podopiecznego, tym więcej bardziej skomplikowanych czynności. Jednak czynności typowo medyczne są zarezerwowane dla osób, które mają do tego odpowiednie przygotowanie.

Jak tłumaczy nam Kurzyna, katalog czynności, jakie wykonuje personel, jest dość spory i ciężko jest je wszystkie wymienić, chociaż z reguły są to proste czynności.

– Można przyjąć, że katalog ten zależy od stanu podopiecznego. Oczywiście większość czynności jakie wykonują opiekunki są wspólne lub podobne u wszystkich naszych pacjentów. Wyjątkiem są podopieczni cierpiący na rzadkie schorzenia i w bardzo złym stanie zdrowia – wymienia.

Jak wyjaśnia dalej, obowiązki opiekuna możemy podzielić na te, które są związane z szeroko pojętym prowadzeniem gospodarstwa domowego podopiecznego i te, które dotyczą opieki nad samym pacjentem. – W tym miejscu należy nadmienić, że nasze opiekunki nie wykonują czynności medycznych przy pacjentach, nie robią zastrzyków, nie podają lekarstw - od tego jest inny personel – podkreśla.

Opiekunowie domowi pracujący za granicą mają zapewnione zakwaterowanie w miejscu pracy, przebywając tam 24 godziny na dobę. Jednak nie cały ten czas jest przeznaczony na wykonywanie obowiązków.

– Dobra firma opiekuńcza ustala zakres zadań i zakres godzin, który obejmuje wyłącznie czynności konieczne dla dobra osoby podopiecznej i te, które są niemożliwe do wykonania przez nią samą z powodu stanu zdrowia – wyjaśnia Zaorska.

Jednocześnie podkreśla, że „może się zdarzyć jakaś nieplanowana sytuacja , jednak nie ma mowy o nieprzerwanej pomocy i wykonywaniu zadań przez całą dobę".

– W Niemczech opiekunowie są już inaczej postrzegani, a ich praca jest doceniana i szanowana, nie tylko finansowo – zaznacza Zaorska,.

Popyt na usługi opieki domowej w całej Europie jest znaczący. Według danych Polskiego Stowarzyszenia Opieki Domowej polskie firmy wysyłają rocznie ponad 75 tysięcy opiekunów i opiekunek za granicę, głównie do Niemiec, gdzie zarobki znacznie wyższe niż w Polsce.

– Obecnie w naszym przedsiębiorstwie miesięczne zarobki w przypadku świadczenia usług opieki w Niemczech zaczynają się od kwoty 1800 euro netto. Generalnie wynagrodzenie jest zależne od stanu podopiecznego, od ilości i trudności czynności opiekuńczych, a także od doświadczenia i kwalifikacji opiekunów – tłumaczy Kurzyna.

Jednak tutaj należy mieć na uwadze, że wyjazdy do pracy za granicę trwają zazwyczaj kilka tygodni. – Takim standardem, jaki wypracowaliśmy przez wiele lat działalności, są wyjazdy trwające od czterech do ośmiu tygodni – podaje Kurzyna. – Praca za granicą w okresie krótszym niż cztery tygodnie zdarza się rzadko - są to najczęściej sytuacje „awaryjne", kiedy to jedna opiekunka musi wspomóc lub zamienić inną – wyjaśnia.

W Polsce sytuacja z całodobową opieką domową nie wygląda tak dobrze jak za granicą. Najczęstszym rozwiązaniem jest tzw. opieka na godziny – to wsparcie jest tylko po części finansowane przez lokalne samorządy.

– Przeciętny Polak na emeryturze nie jest w stanie opłacić nawet 4-godzinnego dyżuru opiekunki. Jeżeli opiekunka ma zapłacić składkę społeczną i składkę zdrowotną to godzina jej pracy musi kosztować między 35 a 40 zł. I teraz dla przykładu 4 godziny to jest około 140 zł dziennie, proszę to pomnożyć tylko przez 20 dni, nie licząc sobót i niedziel. Wychodzi nam około 2800 zł – wskazuje Zaorska z PSOD.

– Miejskie Ośrodki Pomocy czy Centra Usług Społecznych mają ustawowy obowiązek zapewnić opiekę w sposób taki, że do tej opieki dopłacają. Problem polega na tym, że każda gmina robi swoje widełki i jeśli ktoś ma określony dochód to płaci 50 proc. za opiekę, a jeśli ma inny to płaci inaczej – zwraca uwagę. – Oprócz tego każdy opiekun ma swój grafik i konkretne godziny, które może przepracować – dodaje.

Zaorska podkreśla, że w pierwszej kolejności należy zadbać o finansowanie opieki w Polsce, „bo ten problem niedługo przerośnie całe społeczeństwo". Po drugie, jej zdaniem, trzeba postawić na szkolenia. – Jeśli będziemy podnosili wymagania związane z zawodem opiekuna, wzrosną także zarobki – wyjaśnia i dodaje, że jednocześnie podniesiony zostanie prestiż zawodu, co zachęci więcej osób do pracy w tym zawodzie.